Το αποκαλούν «βασιλιά των σπορ» και όχι άδικα, καθώς το ποδόσφαιρο έρχεται μεσούσης της σοβαρής οικονομικής κρίσης να αποδείξει ότι πέραν του «μαγευτικού» θεάματος που προσφέρει επί χρόνια, διακρίνεται και για την τεράστια αντοχή του στα οικονομικά? λακτίσματα της σημερινής παγκόσμιας πραγματικότητας.Την ώρα που το ελληνικό πρωτάθλημα σηκώνει την αυλαία του για την ποδοσφαιρική περίοδο 2010-11 και τα περισσότερα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα διάγουν τις πρώτες αγωνιστικές τους, το ποδόσφαιρο της Γηραιάς ηπείρου και δη αυτό των πέντε κορυφαίων πρωταθλημάτων (Ισπανίας, Γαλλίας, Ιταλίας, Γερμανίας και Αγγλίας) αποδεικνύεται η «σκληρή» νομισματική μονάδα του παγκόσμιου αθλητισμού, επιβεβαιώνοντας τον χαρακτηρισμό του ως μίας εκ των ελάχιστων σταθερών αξιών του διεθνούς αθλητικού χρηματιστηρίου.
Χορηγίες
Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ οι 20 κορυφαίοι ευρωπαϊκοί σύλλογοι την περίοδο 2008-09 είχαν έσοδα 3,9 δισ. ευρώ, τον Απρίλιο τα έσοδα αυξήθηκαν κατά 12,5% φτάνοντας τα 4,3 δισ. ευρώ, ανεξάρτητα βέβαια από τις ζημιές που μπορεί να παρουσιάζει η κάθε ομάδα κυρίως λόγω των υπέρογκων ποσών που μπορεί να δαπανά για μεταγραφές. Η συνεχιζόμενη αθρόα προσέλευση πιστών οπαδών στα γήπεδα, οι ανανεώσεις των συμβολαίων χορηγίας από εταιρείες κολοσσούς, ο πακτωλός -ειδικά τα τελευταία χρόνια- χρημάτων από την UEFA για τη συμμετοχή και τις επιδόσεις τους στο Τσάμπιονς Λιγκ και δη τα έσοδα από τα τηλεοπτικά δικαιώματα αποτελούν τους βασικούς άξονες όχι μόνο της οικονομικής επιβίωσης, αλλά και της ευημερίας του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Χαρακτηριστικό είναι ότι η προσέλευση των φιλάθλων στα ευρωπαϊκά γήπεδα σημείωσε αύξηση της τάξεως του 2%, ένα αν μη τι άλλο ελπιδοφόρο μήνυμα για τα ταμεία των συλλόγων.
Την περασμένη περίοδο πρωταθλήτρια εσόδων αναδείχτηκε η Ρεάλ Μαδρίτης με 447,7 εκατ. ευρώ (αύξηση 10%). Καθοριστικός παράγοντας της επιτυχίας της υπήρξαν τα έσοδα από τα τηλεοπτικά δικαιώματα, τα οποία ανήλθαν στα 161 εκατομμύρια ευρώ. Τη δεύτερη θέση κατέλαβε η Μπαρτσελόνα με την αγγλική Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ να ακολουθεί. Η Μπάγερν Μονάχου, η πιο πλούσια γερμανική ομάδα παρά την οικονομική κρίση αύξησε τα έσοδά της στα 320,7 εκατομμύρια ευρώ. Η Μπάγερν εισπράττει ετησίως από χορηγούς περισσότερα από 70 εκατομμύρια ευρώ
Την περίοδο 2008-09 το γερμανικό πρωτάθλημα απεδείχθη πιο προσοδοφόρο από την Πρέμιερ Λιγκ, καταλαμβάνοντας την πρώτη θέση στον πίνακα των συλλόγων με τα μεγαλύτερα κέρδη, παρά το γεγονός ότι οι σύλλογοι της Γηραιάς Αλβιώνας κατέγραψαν τα μεγαλύτερα έσοδα με 2,3 δισεκατομμύρια ευρώ.
72 εκατ. ευρώ
Η Μπουντεσλίγκα παρουσίασε κέρδη ύψους 172 εκατομμυρίων ευρώ και η Πρέμιερ Λιγκ 93 εκατομμυρίων ευρώ, παρότι την περίοδο 2007-08 είχε σημειώσει ρεκόρ λειτουργικών κερδών, με το ύψος του ποσού να ανέρχεται στα 112 εκατομμύρια ευρώ. Χαρακτηριστικό είναι ότι η αγορά του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου αναπτύχθηκε κατά 1 δισ. ευρώ την οικονομική περίοδο 2008 φτάνοντας τα 14,6 δισ. ευρώ, γεγονός που οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αύξηση των εσόδων κατά 0,7 δισ. ευρώ, αποκλειστικό «κατόρθωμα» των πέντε κορυφαίων πρωταθλημάτων της Γηραιάς ηπείρου. Οι νέες βελτιωμένες συμφωνίες για τα τηλεοπτικά δικαιώματα που πέτυχε η Πρέμιερ Λιγκ την κατέστησαν το πρωτάθλημα με τα υψηλότερα έσοδα. Από την άλλη, η συνεχής αύξηση των εσόδων της Ρεάλ και της Μπαρτσελόνα έδωσαν ώθηση στο ισπανικό πρωτάθλημα, βοηθώντας το να αναρριχηθεί ακόμη περισσότερο στον παγκόσμιο οικονομικό χάρτη του ποδοσφαίρου.
ΤΣΑΜΠΙΟΝΣ ΛΙΓΚ 1,1 δισ. τα έσοδα της ΟΥΕΦΑ, 751 εκ. πήραν 32 σύλλογοι
Μπορεί τα χρέη μόνο των ισπανικών συλλόγων να έχουν φτάσει τα 3,5 δισεκατομμύρια ευρώ, αυτά των αγγλικών συλλόγων να αγγίζουν τα τέσσερα εκατομμύρια ευρώ και ένας στους δύο εκ των 650 ελεγχθέντων από την UEFA συλλόγων να παρουσιάζει από χρόνο σε χρόνο απώλειες, ωστόσο οι ομάδες καταφέρνουν να επιβιώνουν και να αναπτύσσονται χάρη στις γενναίες ενισχύσεις των τηλεοπτικών δικτύων και των εσόδων από τη συμμετοχή και τις επιδόσεις τους στο Τσάμπιονς Λιγκ.
Τα έσοδα της UEFA από το Τσάμπιονς Λιγκ την πρώτη περίοδο εφαρμογής του, το 1992-93, ήταν 45 εκατομμύρια ευρώ. Την περασμένη περίοδο το ποσό ανήλθε στο 1,1 δισεκατομμύριο ευρώ. Από αυτά διένειμε 751 εκατομμύρια στους 32 συλλόγους που συμμετείχαν στον βασικό γύρο, ενώ 100 εκατομμύρια κατέληξαν στα χέρια του νικητή της διοργάνωσης. Με τα χρήματα που πέρνουν και από τον κουμπαρά του Τσάμπιονς Λιγκ οι αγγλικοί σύλλογοι δαπανούν συνολικά περί τα 1,6 δισεκατομμύρια ευρώ για την αγορά ποδοσφαιριστών, όσο δηλαδή είναι περίπου τα συνολικά έσοδα των ποδοσφαιρικών συλλόγων του γερμανικού πρωταθλήματος.
ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ 180 χώρες πλήρωναν 1,2 δισ. για να δουν τη Μάντσεστερ
Τα τηλεοπτικά δικαιώματα αποτελούν βασική πηγή εσόδων για τις ομάδες. Τα περισσότερα χρήματα γα τηλεοπτικά δικαιώματα διακινούνται στους κόλπους του αγγλικού και του ισπανικού πρωταθλήματος. Για καθένα εξ αυτών σε εθνικό... δίκτυο καταβάλλεται ετησίως από ένα δισεκατομμύριο ευρώ, ενώ συμφωνίες για τη διαχείριση των τηλεοπτικών δικαιωμάτων έχουν συναφθεί σχεδόν σε όλες τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ -η οποία λογίζεται με βάση την αξία της ως η πλουσιότερη ομάδα στον κόσμο- έχει «πουλήσει» την τηλεοπτική εικόνα των αγώνων της σε τουλάχιστον 180 χώρες στον κόσμο. Μάλιστα, με τη συμμετοχή της Κίνας στο τηλεοπτικό «παιχνίδι», δεν αποκλείεται, σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών, τα έσοδα να υπερβούν το 1,25 δισεκατομμύρια ευρώ?
Στο ισπανικό έδαφος, οι εταιρείες Sportfive και Mediapro έχουν διευρύνει τους συνεταιριστικούς τους ορίζοντες με την ισπανική λίγκα για την πώληση των τηλεοπτικών δικαιωμάτων της Πριμέρα Ντιβιζιόν σε δώδεκα αγορές της Ανατολικής Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένων της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας, της Τσεχίας και της Κροατίας. Το τηλεοπτικό δίκτυο Sky καλείται, σύμφωνα με το γερμανικό περιοδικό «Φόκους», να καταβάλει από το 2009 έως το 2012 μεταξύ 225 και 275 εκατομμυρίων ευρώ τον χρόνο για τα τηλεοπτικά δικαιώματα των αγώνων του γερμανικού πρωταθλήματος.
Εξάρτηση
Στην περίπτωση κατά την οποία ο βασικός μέτοχος, γνωστός μεγιστάνας των ΜΜΕ, Ρούπερτ Μέρντοχ «κατέβαζε» τον διακόπτη, αποσύροντας το ενδιαφέρον του, οι γερμανικοί σύλλογοι θα βρίσκονταν αντιμέτωποι με το φάσμα της οικονομικής ένδειας, αν όχι κατάρρευσης? Χαρακτηριστικό είναι ότι η γερμανική ποδοσφαιρική ομοσπονδία επεξεργάζεται ήδη ένα σχέδιο εκτάκτου ανάγκης, το οποίο θα καταστήσει εφικτή την οργάνωση των τηλεοπτικών μεταδόσεων από την ίδια. Μια άλλη λύση να περιχαρακωθούν και να αυξηθούν τα έσοδα της Μπουντεσλίγκα είναι η λεγόμενη «ρευστοποίηση των αγωνιστικών», ήτοι η διεξαγωγή περισσότερων αγώνων σε διαφορετικές ώρες των αγωνιστικών ημερών. Στην Ιταλία, επί παραδείγματι, αναμένεται σύντομα ορισμένοι αγώνες να διεξάγονται τις μεσημεριανές ώρες.
Ενας αγώνας, μάλιστα, μεταξύ δύο πρωτοκλασάτων συλλόγων δεν αποκλείεται κάποια στιγμή να διεξάγεται στις 12.30 το μεσημέρι... Η ώρα, την οποία μέχρι σήμερα οι Ρωμαίοι, οι Μιλανέζοι και οι Ναπολιτάνοι περνούσαν γευματίζοντας με την οικογένειά τους, αναμένεται στο μέλλον να επισκιαστεί από την τηλεοπτική μετάδοση των αγώνων. Εντονη μάλιστα ήταν η δυσφορία του? Βατικανού για την εν λόγω πρωτοβουλία. «Αυτό θα είναι καταστροφικό για την ιταλική οικογένεια», σχολίασε ο επίσκοπος Κάρλο Μάτζα.
ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ
akatsoulis@pegasus.gr
