Του Παύλου Τουμπέκη από το Vice.com
Πάνε δυο-τρεις μέρες που ήμουν στο μετρό και επέστρεφα σπίτι μου, μεσημέρι, όταν –μερικές στάσεις πριν φθάσω– παρακολούθησα μια συζήτηση μεταξύ ενός πολύ πιτσιρικά και ενός μεσήλικα. Είναι από αυτές τις συζητήσεις που όλοι έχουμε περάσει μικροί, για παράδειγμα όταν γνωρίζουμε για πρώτη φορά έναν φίλο του πατέρα μας:
- Γιωργάκη, τι ομάδα είσαι;
- Παναθηναϊκός.
- Παναθηναϊκός; Να αλλάξεις ομάδα.
Προφανώς ο κύριος ήταν Ολυμπιακός και πείραζε τον Γιωργάκη. Ωστόσο, αυτήν τη σκηνή την έχουμε ζήσει λίγο-πολύ οι περισσότεροι μικροί, πόσο μάλλον όσοι υποστηρίζαμε κάποια «μικρή», επαρχιακή ομάδα. Εκεί, η απάντηση δεν ήταν απλώς «να αλλάξεις ομάδα», αλλά συνοδευόταν από γέλια και την αμέσως επόμενη ερώτηση «και από μεγάλες ομάδες, τι είσαι;».
Κάπως έτσι φθάσαμε να θεωρούνται ΟΜΑΔΕΣ μόνο όσες παίρνουν τίτλους, διότι στην Αγγλία, όπου σε κάθε περιοχή οι περισσότεροι υποστηρίζουν την τοπική τους ομάδα, είναι μάλλον χαζοί, γι' αυτό έχουν ποδόσφαιρο που το ζηλεύει όλος ο πλανήτης.
Η αλήθεια είναι ότι, παλαιότερα στην Ελλάδα, οι επαρχιακές ομάδες ήταν πολύ δυνατές και με απίστευτο κόσμο. Τα γήπεδα γέμιζαν και οι μετακινήσεις οπαδών επαρχιακών ομάδων εκτός έδρας ήταν αντίστοιχες των «μεγάλων» συλλόγων.
Κάπως έτσι δημιουργήθηκαν και οι κόντρες μεταξύ των ομάδων αυτών, κυρίως με γεωγραφικά κριτήρια. Οι οπαδοί κάθε ομάδας ήθελαν να είναι τα «αφεντικά» της ευρύτερης περιοχής τους, γι' αυτό και οι μεγάλες κόντρες εντοπίζονται μεταξύ γειτονικών πόλεων, βλέπε Λάρισα-Βόλος, Πύργος-Καλαμάτα, Τρίκαλα-Καρδίτσα.
Ποιοι είναι όμως οι αιώνιοι αντίπαλοι της ποδοσφαιρικής Ελλάδας, πέρα από τους μεγάλους της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης;
ΑΕΛ – Ολυμπιακός Βόλου
Η κόντρα μεταξύ Λάρισας και Βόλου ξεκινά χρόνια πριν, σε επίπεδο πόλεων, όταν –σύμφωνα με τον μύθο– οι κάτοικοι του Βόλου αποκαλούσαν αυτούς της Λάρισας «πλατύποδες», επειδή οι δεύτεροι περπατούσαν ξυπόλυτοι στα χωράφια για τις αγροτικές εργασίες. Αρκετά χρόνια αργότερα, οι Λαρισαίοι απάντησαν και –σύμφωνα με τον μύθο πάντα– την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν οι Γερμανοί μπήκαν στην πόλη του Βόλου, οι κάτοικοι της πόλης ύψωσαν μια σημαία της Αυστρίας με σκοπό να γλιτώσουν τα χειρότερα, με αποτέλεσμα οι Λαρισαίοι να φωνάζουν από τότε τους Βολιώτες «Αυστριακούς», όπως αποκαλούνται σήμερα οι φανατικοί οπαδοί του Ολυμπιακού Βόλου (Austrian Boys).
Οι δύο ομάδες συναντήθηκαν για πρώτη φορά τη σεζόν 1964-65 στη Β΄ Εθνική (σημερινή Football League), παίρνοντας από μία νίκη η καθεμία στο γήπεδό της, με το ίδιο σκορ (1-0).
Συνολικά, στα μεταξύ τους ματς, εντός-εκτός έδρας, οι «βυσσινί» μετρούν 17 νίκες, σε 14 παιχνίδια έχουν κερδίσει οι Βολιώτες, ενώ 9 αναμετρήσεις έχουν λήξει ισόπαλες. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι, άτυπα, υπερτερεί η ΑΕΛ με 45-32 γκολ υπέρ της στις μεταξύ τους αναμετρήσεις.
Η τελευταία φορά που συναντήθηκαν οι δύο ομάδες ήταν στις 1 Noεμβρίου του 2015, για αγώνα της 6ης αγωνιστικής της Football League, με τη Λάρισα να κερδίζει τον Βόλο στην έδρα της με 1-0.
ΟΦΗ – ΠΑΣ Γιάννινα
Αυτή είναι μια κόντρα που δεν ξεκίνησε από επίπεδο πόλεων, αλλά από τις ίδιες τις ομάδες. Ο Ιούνιος του 2001 υπήρξε κομβικός μήνας για την αφετηρία της βεντέτας μεταξύ ΟΦΗ και ΠΑΣ. Οι τρεις αγώνες μπαράζ που έδωσαν οι δύο ομάδες για να διεκδικήσουν την παραμονή τους στην τότε Α΄ Εθνική ήταν γραφτό να στιγματίσουν τις σχέσεις των δύο ομάδων αλλά και των πόλεων.
Οι Κρητικοί είχαν βαθμολογικό πλεονέκτημα και έτσι οι αγώνες μπαράζ θα ξεκινούσαν από την έδρα τους, το Ηράκλειο. Επειδή όμως ήταν τιμωρημένοι με αποκλεισμό έδρας από προηγούμενο ματς, χρησιμοποίησαν τη Ρόδο ως έδρα. Την παραμονή στην πρώτη κατηγορία θα εξασφάλιζε η ομάδα που θα έφτανε πρώτη στις δύο νίκες. Ο ΟΦΗ κέρδισε το πρώτο ματς στη Ρόδο (1-0), οι Γιαννιώτες ισοφάρισαν στους «Ζωσιμάδες» (2-0) και έτσι όλα θα κρίνονταν στην τρίτη και τελευταία αναμέτρηση στη Ρόδο. Ο ΟΦΗ νίκησε 2-0 τελικά και παρέμεινε στην Α΄, ωστόσο highlight εκείνης της αναμέτρησης ήταν τα εκτεταμένα επεισόδια, με αποκορύφωμα τον οπαδό του ΠΑΣ Γιάννινα Θοδωρή Βαντόλα που έχασε το μάτι του από σπασμένο μπουκάλι.
Από τότε, το μίσος μεταξύ των «Ομιλίτων» και των Γιαννιωτών είναι τεράστιο και κάθε μεταξύ τους ματς είναι επίφοβο.
Πανηλειακός – Καλαμάτα
Οι μάχες μεταξύ Πανηλειακού-Καλαμάτας δίνονταν και από τους ίδιους τους παίκτες, στον αγωνιστικό χώρο. Στη φωτογραφία από το Clockwork Paniliakos, φαίνεται ένα σκληρό τάκλιν παίκτη του Πανηλειακού σε ποδοσφαιριστή της Καλαμάτας. Φωτογραφία από τον αγώνα της περιόδου 2004-05, στον Πύργο, για το πρωτάθλημα της Β' εθνικής (Τελικό σκορ: 2-0 υπέρ του Πανηλειακού).
Το πρώτο παιχνίδι των δύο πελοποννησιακών ομάδων έγινε τη σεζόν 1971-72, όταν έπαιξαν για το πρωτάθλημα της Β΄ Εθνικής. Παράλληλα με τους αγώνες των δύο ομάδων ξεκινούν και οι κόντρες των οπαδών, που πολλές φορές κατέληξαν σε μεγάλα επεισόδια. Η αρχή έγινε στον πρώτο αγώνα στον Πύργο, στις 14 Μαΐου 1972, όπου σημειώθηκαν μεγάλα επεισόδια μεταξύ των αντίπαλων οπαδών, κυρίως στην κεντρική πλατεία του Πύργου . Η συνέχεια δόθηκε στο γήπεδο, με αποτέλεσμα οι αθηναϊκές αθλητικές εφημερίδες να δώσουν μεγάλη έμφαση στα γεγονότα. Χαρακτηριστικά, το «Φως των Σπορ» είχε γράψει στην πρώτη του σελίδα: «ΑΙΜΑ ΚΑΙ ΑΜΜΟΣ ΣΤΟΝ ΠΥΡΓΟ» («Άμμος», επειδή το γήπεδο τότε ήταν ξερό, χωμάτινο).
Το ματς που παραμένει ξεχωριστό στις μνήμες των φιλάθλων είναι αυτό της σεζόν 1992-93. Στις 5 Ιουνίου του 1993, χιλιάδες οπαδοί και των δύο ομάδων κατακλύζουν το γήπεδο του Μεσσηνιακού. Ο αγώνας εκείνος συνοδεύτηκε από θλιβερά επεισόδια μεταξύ των οπαδών, με τη συνέχεια να δίνεται στην αμέσως επόμενη αναμέτρησή τους, τον Μάρτιο του 1995 στον Πύργο. Οι οπαδοί της «μαύρης θύελλας» πραγματοποίησαν εκδρομή στον Πύργο με το τρένο και το αποτέλεσμα ήταν αντίστοιχο των προηγούμενων μεταξύ τους αναμετρήσεων. Από τότε, η έχθρα δεν έχει σβήσει και, με κάθε αφορμή, οι δύο γείτονες «φαγώνονται». Είναι πια το μεγάλο ντέρμπι του νότου.
Α.Ο. Τρίκαλα – Αναγέννηση Καρδίτσας
Οι δύο ομάδες συνθέτουν ένα από τα πιο κλασικά επαρχιακά ντέρμπι, με πάθος, συγκινήσεις, θέαμα, μεγάλο ανταγωνισμό και γεμάτες εξέδρες.
Τα ντέρμπι μεταξύ Αναγέννησης και Τρικάλων ξεκίνησαν τη σεζόν 1963-64, καθώς εκείνη ήταν η χρονιά που ιδρύθηκε ο ΑΟΤ, ενώ οι «κιτρινόμαυροι» βρίσκονταν ήδη στην έκτη δεκαετία της ζωής τους.
Οι αναμετρήσεις, μολονότι είχαν τοπικό χαρακτήρα, συγκέντρωναν αρκετές φορές τα βλέμματα όλης της Ελλάδος, ενώ υπήρχαν στιγμές που η ένταση δεν έλειψε στην κερκίδα.
Παιχνίδια όπως αυτά του 1970, που το παρακολούθησαν περίπου 9.000 θεατές, και του 2006, σε επίπεδο Γ΄ Εθνικής, όταν μπροστά σε 6.000 φιλάθλους της Καρδίτσας η Αναγέννηση επικράτησε των Τρικάλων σκοράροντας στο 94ο λεπτό του αγώνα και προκάλεσε πανδαιμόνιο παραμένοντας στην κατηγορία, είναι αξιοσημείωτα.
Παναιγιάλειος – Παναχαϊκή
«Σοβαρά επεισόδια έλαβαν χώρα στο Αίγιο, λίγη ώρα μετά το σφύριγμα της αναμέτρησης του Παναιγιάλειου με την Παναχαϊκή, που βρήκε τις δύο ομάδες ισόπαλες με 1-1. Συγκεκριμένα, οπαδοί των γηπεδούχων έστησαν καρτέρι σε αυτούς των φιλοξενούμενων», αναφέρει διαδικτυακό δημοσίευμα του 2014, ενδεικτικό της έχθρας που υπάρχει μεταξύ των δυο ομάδων του νομού Αχαΐας. Είναι μια κόντρα πρωτεύουσας και «συμπρωτεύουσας», με τους οπαδούς των δύο ομάδων όποτε βρίσκονται να «την πέφτουν» ο ένας στον άλλο.
Ό,τι αφορά την προϊστορία ανάμεσα στις δύο ομάδες, σε επαγγελματικό επίπεδο έχουν βρεθεί αντιμέτωπες δώδεκα φορές, με τον Παναιγιάλειο να έχει 3 νίκες έναντι 5 της Παναχαϊκής, ενώ 4 ματς έχουν λήξει «Χ».
Προοδευτική – Ιωνικός
Προοδευτική VS Ιωνικός ή Κορυδαλλός VS Νίκαια. Είναι μια από τις πιο άγριες συνοικιακές κόντρες της Αθήνας, με επεισόδια και «πακέτα» εκατέρωθεν. Οι αγώνες του Ιωνικού με την Προοδευτική είναι από αυτούς που μόνο αδιάφοροι δεν περνούν, σε όποια κατηγορία κι αν γίνονται, και κατατάσσονται στα πιο καυτά ντέρμπι της χώρας.
Το μίσος ανάμεσα στις δύο ομάδες είναι τεράστιο και ξεκινούσε αρχικά εκτός γηπέδων. «Στη Νίκαια και στον Κορυδαλλό, παρέες νεαρών συγκρούονται καθημερινά για την "τιμή" της ομάδας και τον έλεγχο της περιοχής», αναφέρει παλιότερο δημοσίευμα του «Βήμα», δίνοντας το στίγμα αυτής της κόντρας.
Σημαντικές κόντρες είναι επίσης οι αναμετρήσεις μεταξύ Πανηλειακού και Παναχαϊκής, Ολυμπιακού Βόλου και Νίκης Βόλου, Προοδευτικής και Καλαμάτας, Παναιτωλικού και Παναχαϊκής, Αιγάλεω και Καλαμάτας, ΑΕΛ και Νίκης Βόλου, Προοδευτικής και Αιγάλεω, Ατρομήτου και Πανιωνίου, ΑΕΛ και Καρδίτσας, οι οποίες αξίζουν ένα «Part 2» άρθρο.
