Ο Κωνσταντίνος Αμπατζής από το Oneman.gr είδε το “Ronaldo” και αναρωτιέται τι ακριβώς έχει να προσφέρει η δημιουργία ενός τέτοιου ντοκιμαντέρ.
Ο μαγικός κόσμος του αθλητισμού λατρεύει τους μύθους, όσο λατρεύει και τις μεγάλες αντιπαλότητες. Μάτζικ εναντίον Μπερντ, Μοχάμεντ Άλι εναντίον Φρέιζερ, Σένα εναντίον Προστ, Μάκενρο εναντίον Μποργκ, Φέντερερ εναντίον Ναδάλ και φυσικά Ρονάλντο εναντίον Μέσι.
Το τελευταίο δίπολο είναι τα τελευταία χρόνια το αγαπημένο των ΜΜΕ, τα οποία έτσι κι αλλιώς πετάνε τη σκούφια τους για τέτοιες “έχθρες”, κατασκευασμένες ή μη. Κριστιάνο Ρονάλντο και Λιονέλ Μέσι έχουν φανατικούς υποστηρικτές με ατράνταχτα επιχειρήματα για το ποιος εκ των δυο είναι ο κορυφαίος ποδοσφαιριστής του πλανήτη. Μόνο που ο Πορτογάλος, εκτός από φανατικούς και παθιασμένους υπέρμαχους, έχει και ορκισμένους εχθρούς.
Αλαζόνας, νάρκισσος, εγωμανής, με τεράστια ιδέα για τον εαυτό του, είναι μερικά μόνο απ’ όσα του καταλογίζουν. Για την προσωπικότητά του, ακούγονται πολλά κι έτσι μια ταινία που επικεντρώνεται στον άνθρωπο Κριστιάνο Ρονάλντο, το δικό του σύμπαν και τις σκέψεις του, έχει εκ των προτέρων ένα ενδιαφέρον.
Με όλη την καλή διάθεση να κατανοήσω την ψυχοσύνθεση του Πορτογάλου και να δικαιολογήσω κάποιες συμπεριφορές που με ξενίζουν, πάτησα το play στο ντοκιμαντέρ “Ronaldo”. Σχεδόν 2 ώρες μετά, ομολογώ ότι η εικόνα μου για τον Κριστιάνο παρέμεινε πάνω κάτω η ίδια κι εγώ έμεινα να αναρωτιέμαι τι ακριβώς εξυπηρέτησε η δημιουργία του.
Ρονάλντο εναντίον Μέσι: There can be only one
Όταν διάβασα τα νέα σχετικά με την κυκλοφορία της ταινίας για τον Κριστιάνο Ρονάλντο, το κεφάλι μου γέμισε απορίες. Αρχικά, για ποιο λόγο να δημιουργηθεί ένα βιογραφικό ντοκιμαντέρ για έναν εν ενεργεία σταρ;
Ο Asif Kapadia, ο οποίος στο “Ronaldo” περιορίζεται απλά στο ρόλο του παραγωγού, σκηνοθέτησε τα εξαιρετικά “Amy” και “Senna”, τα οποία είχαν έναν ξεκάθαρο στόχο: να ξεδιπλώσουν το κουβάρι της ιστορίας δυο σταρ που δεν βρίσκονται πια ανάμεσά μας.
Το σκηνοθετημένο απ’ τον Anthony Wonke “Ronaldo” ποια οπτική γωνία θα επέλεγε και ποιον σκοπό θα εξυπηρετούσε; Θα μας έδειχνε τη διαδρομή του Κριστιάνο απ’ την φτωχική ζωή στη Μαδέιρα μέχρι την κορυφή του κόσμου; Θα προσπαθούσε να μας γνωρίσει μια άγνωστη πλευρά του Πορτογάλου μέσα από μαρτυρίες συμπαικτών, φίλων και μελών της οικογένειάς του;
Τίποτα απ΄ τα δυο. Το “Ronaldo” χτίζει μια εμμονική κόντρα του Ρονάλντο με τον Μέσι με έπαθλο τη Χρυσή Μπάλα, σαν να πρόκειται για το σπουδαιότερο έπαθλο στην Ιστορία του αθλητισμού. Το μεγαλύτερο κομμάτι της ιστορίας εκτυλίσσεται απ’ την ημέρα που ο Κριστιάνο Ρονάλντο κερδίζει τη Χρυσή Μπάλα του 2013 μέχρι και την απονομή της Χρυσής Μπάλας του 2014.
Μέσα απ’ αυτό το πρίσμα, βλέπουμε τον Κριστιάνο να κατακτά το Champions League απέναντι στην Ατλέτικο Μαδρίτης, να τραυματίζεται και να πατώνει με την Εθνική Πορτογαλίας στο Μουντιάλ της Βραζιλίας και να ξεκινά τη σεζόν 2014-2015 σκοράροντας διαρκώς, με το μεγαλύτερο άγχος του να είναι πάντα ένα: η ανάδειξή του ως ο καλύτερος ποδοσφαιριστής του πλανήτη.
Spoiler: Τα καταφέρνει, αλλά πραγματικά, κανένας δεν ενδιαφέρεται όσο νομίζει ο ίδιος και σίγουρα ο θεατής δεν αισθάνεται κάποια δικαίωση για τη μεγάλη νίκη του Πορτογάλου.
Επιβεβαιώνοντας τα στερεότυπα
Προτού παρακολουθήσω το ντοκιμαντέρ, είχα την εντύπωση ότι θα γίνεται μια προσπάθεια να παρουσιαστεί ο Ρονάλντο λίγο πιο συμπαθής και λίγο πιο κανονικός άνθρωπος απ’ όσο τον έχουμε όλοι στο κεφάλι μας. Καμία σχέση.
Για 102 ολόκληρα λεπτά, βλέπουμε τον Κριστιάνο να επαναλαμβάνει διαρκώς πως είναι ο καλύτερος ποδοσφαιριστής του πλανήτη, να περηφανεύεται για το σώμα του, τη δύναμή του και τα λεφτά του, αναγνωρίζοντας πως πολλοί τον μισούν, κάτι που ο ίδιος το εξηγεί ως απλά ένα κομμάτι της επιτυχίας του.
Παρουσιάζει την ανατροπή της Ρεάλ Μαδρίτης στον τελικό του Champions League ως δικό του κατόρθωμα, αφού δεν τα παράτησε ποτέ και εμψύχωνε τους συμπαίκτες του, οι οποίοι είχαν απογοητευτεί κι έδειχναν έτοιμοι να τα παρατήσουν. Το γεγονός ότι δεν είχε συμμετοχή στο γκολ της ισοφάρισης δεν έχει καμία σημασία, το σημαντικό είναι ότι φώναζε στους συμπαίκτες του να μην το βάλουν κάτω, όλα μετά έγιναν από μόνα τους.
Λίγους μήνες μετά, ημέρες πριν ξεκινήσει το Μουντιάλ, ο Κριστιάνο Ρονάλντο υποφέρει από τενοντίτιδα. Όλος ο πλανήτης ασχολείται με το αν θα είναι έτοιμος και σε τι κατάσταση θα παρουσιαστεί στην πρεμιέρα. Ο ίδιος παραδέχεται απλά ότι “θα ένιωθα πολύ καλύτερα αν είχαμε 2-3 Κριστιάνο Ρονάλντο ακόμα στην ομάδα, όμως πρέπει να συμβιβαστώ με την πραγματικότητα”. Very cool man.
Τελικά η Πορτογαλία πατώνει, ο Κριστιάνο συνειδητοποιεί ότι δεν έπρεπε να παίξει ποτέ στην διοργάνωση κι εμείς μένουμε με την εικόνα των συμπαικτών του να κοροϊδεύουν τις εκδηλώσεις λατρείας προς τον σούπερ σταρ και τον Μπρούνο Άλβες να ζητάει λίγο πάγο απ’ τον φυσιοθεραπευτή της ομάδας μέσα στο λεωφορείο και να σχολιάζει την φυσιολογική άρνηση με την ατάκα “αν σου είχε ζητήσει ο Ρονάλντο θα μου είχες φέρει ήδη κουβάδες”.
Ο Κριστιάνο είναι σταρ, είναι βεντέτα και το ξέρει. Του αξίζει να είναι, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία επ’ αυτού, όμως δεν χρειάζεται να το επαναλαμβάνει διαρκώς, ούτε να θεωρεί την κατάκτηση ενός ατομικού τίτλου πιο σημαντική απ’ αυτήν ενός ομαδικού. Απ’ τις αντιδράσεις του Κριστιάνο προκύπτει πως η μεγαλύτερη απογοήτευση για τον αποκλεισμό της Πορτογαλίας προκλήθηκε λόγω του γεγονότος ότι θα χάσει έδαφος απ΄τον Μέσι στην κούρσα για τη Χρυσή Μπάλα.
Σε άλλες σπουδαίες στιγμές της ταινίας, βλέπουμε τον ποδοσφαιριστή να κοροϊδεύει ένα μικρό παιδί που τον χαιρετάει με θαυμασμό, να γελάει μόνος του την ώρα που οδηγεί το αυτοκίνητό του (χαχα στρίβω το τιμόνι, πόσο αστείο) και να εκνευρίζεται όταν ο γιος του παρατηρεί πως ένας μπασκετμπολίστας είναι ψηλότερος απ΄ τον Κριστιάνο, απαντώντας πως “ναι αλλά ο μπαμπάς είναι δυνατότερος”.
Ο Κριστιάνο είναι ένας σπάνιος ποδοσφαιριστής, εξαιρετικά ταλαντούχος και θαύμα της φύσης. Δεν είναι κακό να αναγνωρίζει την αξία του, ούτε να περηφανεύεται γι’ αυτήν, το αντίθετο, έχει κάθε δικαίωμα. Όταν όμως πρωταγωνιστεί σε μια ταινία για τον εαυτό του και κρίνει πως αυτό είναι το μήνυμα που πρέπει να περάσει, υπάρχει πρόβλημα.
Όλοι οι άνθρωποι του Κριστιάνο
Στο “Ronaldo” επιβεβαιώνεται πλήρως η εικόνα του αλαζόνα Κριστιάνο, υπάρχουν όμως κάποια πράγματα που μαθαίνουμε για εκείνον τα οποία δεν γνώριζε πολύς κόσμος.
Ο Κριστιάνο μεγάλωσε σε μια φτωχή οικογένεια της Μαδέιρα, ως το παιδί που οι γονείς του ήθελαν να ρίξουν. Ο βετεράνος πολέμου πατέρας του, επέστρεψε απ’ το μέτωπο γεμάτος οργή και το έριξε στο αλκοόλ, χάνοντας τελικά τη ζωή του από κίρρωση του ήπατος, ενώ πρόβλημα με το αλκοόλ αντιμετώπισε κι ο μεγαλύτερος αδερφός του Κριστιάνο.
Ο ίδιος πλέον φροντίζει τόσο την μητέρα του, όσο και τον αδερφό του, τον οποίο έχει βάλει στην ουσία να δουλεύει για εκείνον, ενώ είναι φυσικά προφανές πως όλη η οικογένεια Ρονάλντο περιστρέφεται γύρω απ’ τον Κριστιάνο.
Ο Κριστιάνο μεγαλώνει μόνος του και τον μικρό του γιο, τον οποίο και ΠΡΟΦΑΝΩΣ βάφτισε Κριστιάνο και στα αμέτρητα πατρικά πλάνα της ταινίας τον παρακολουθούμε να τον εξετάζει στις μάρκες πολυτελών αυτοκινήτων που έχει στο γκαράζ του (έλεος μικρέ που δεν μπορείς να ξεχωρίσεις την Πόρσε απ’ την Ρολς Ρόις) και να του επαναλαμβάνει διαρκώς πως ο μπαμπάς είναι δυνατός και ο καλύτερος όλων. Α, κι ο εχθρός είναι ο Μέσι, είναι σημαντικό να μην το ξεχνάμε αυτό, από χαζό κι από μικρό μαθαίνεις την αλήθεια.
Πέρα απ’ την πλάκα, είναι αξιοθαύμαστο το γεγονός ότι ο Κριστιάνο έβαλε από παιδάκι σαν στόχο να φτάσει στην κορυφή και ξεπερνώντας ένα εκατομμύριο δυσκολίες τα κατάφερε. Σε ένα σημείο της ταινίας τον βλέπουμε να εκφράζει ένα παράπονο, πως όλοι ζηλεύουν τη ζωή ενός ποδοσφαιριστή, όμως για να φτάσει στο σημείο που βρίσκεται σήμερα έπρεπε να υποφέρει και να θυσιάσει τα πάντα.
Καμία αμφιβολία. Τότε αγαπητέ Κριστιάνο, γιατί δεν πρωταγωνιστείς σε μια ταινία που εστιάζει ακριβώς σε αυτό και τα περνάς σε δεύτερο πλάνο, επιλέγοντας να περάσει στο προσκήνιο η κόντρα σου με τον Μέσι και το σκληρό κυνήγι της Χρυσής Μπάλας; Και βασικά, αγαπητέ Κριστιάνο, γιατί πρωταγωνιστείς σε ταινία;;;;
Στην ταινία δεν μαθαίνουμε πάντως ποια είναι η μητέρα του μικρού Κριστιάνο, κάτι που γνωρίζει μόνο ο ίδιος. Γνωρίζουμε πολύ καλά την κυρία Ντολόρες όμως, την μαμά του μεγάλου Κριστιάνο, η οποία λατρεύει τον γιο της και φτάνει σε σημείο να παίρνει ηρεμιστικά για να αντέξει την πίεση της παρακολούθησης ενός αγώνα του. Συμπαθέστατη, όμως η μαμά Ρονάλντο είναι μόνο μία:
Αξίζει και μια αναφορά στον Άρι Γκολντ των μάνατζερς, τον Ζόρζε Μέντες. Ο Κριστιάνο Ρονάλντο, σε ακόμη μια κρίση μετριοπάθειας τον χαρακτήρισε ως τον “Κριστιάνο Ρονάλντο των μάνατζερς”. Οι δυο τους έχουν εξαιρετική σχέση με τον Μέντες να φροντίζει να κακομαθαίνει διαρκώς τον πελάτη του, επαναλαμβάνοντάς του -τι άλλο- ότι είναι ο καλύτερος του κόσμου όλου. Η ψύχωση για τη Χρυσή Μπάλα δεν αφήνει φυσικά ανεπηρέαστο και τον ίδιο τον Μέντες, ο οποίος εύχεται ότι “ο άλλος δεν θα καταστρέψει τα πάντα”, εννοώντας φυσικά τον villain του ντοκιμαντέρ, Λέονελ Μέσι.
Το συμπέρασμα
Διαβάζοντας κριτικές της ταινίας, σημείωσα μια πρόταση που με βρίσκει απολύτως σύμφωνο. Το ντοκιμαντέρ για τον Σένα δημιουργήθηκε επειδή το ζήτησε η ιστορία. Το ντοκιμαντέρ για τον Ρονάλντο δημιουργήθηκε απλά επειδή το ζήτησε ο πρωταγωνιστής.
Δυστυχώς, ο πρωταγωνιστής δεν κατάφερε με αυτήν την ταινία να αλλάξει την εικόνα που έχει για εκείνον όλος ο πλανήτης. Το ότι είναι ένας φανταστικός ποδοσφαιριστής και αθλητής, το γνωρίζουμε όλοι και δεν το αμφισβητεί κανένας. Οι ενστάσεις αφορούν την συμπεριφορά του και το ντοκιμαντέρ μάλλον έδωσε ακόμα μεγαλύτερη τροφή σε αυτές τις ενστάσεις.
Αντί να βλέπουμε παλιούς του συμπαίκτες, φίλους και προπονητές να μιλούν για το φαινόμενο Κριστιάνο, βλέπουμε τον ίδιο σε μια διαρκή ψύχωση να αποδείξει ότι είναι ο καλύτερος. Παρακολουθούμε στην ουσία μια ταινία στην οποία ο ίδιος ο Κριστιάνο μιλάει για τον εαυτό του και επιβεβαιώνει ότι είναι ο καλύτερος παίκτης στον κόσμο, μια καλογυρισμένη διαφήμιση χωρίς την παραμικρή ουσία, το παραμικρό συναίσθημα και την ελάχιστη έστω ταύτιση με τον ήρωα.
Αντικειμενικά, δεν νομίζω ότι ο Μέσι αγχώνεται τόσο για το αν θα κερδίσει τη Χρυσή Μπάλα, ούτε είναι ο κακός της υπόθεσης επειδή την έχει κερδίσει περισσότερες φορές. Παίζει μπάλα, κερδίζει, δεν κάνει πολλές δηλώσεις και σίγουρα δεν ζητάει να δημιουργηθούν ταινίες για την Ιστορία του.
Η κόντρα Σένα-Προστ στο “Senna” ήταν απλά απολαυστική. Στο “Ronaldo” η κόντρα Ρονάλντο-Μέσι είναι επιτηδευμένη, κατασκευασμένη και σίγουρα δεν περνάει στον θεατή. Πρόκειται για μια λανθασμένη επιλογή κεντρικού θέματος, σε ένα ντοκιμαντέρ που δεν έκανε κανέναν σοφότερο και σίγουρα δεν έκανε καμία προσπάθεια να αλλάξει τη δημόσια εικόνα του Κριστιάνο Ρονάλντο.
Εν ολίγοις, πρόκειται για ένα πρόχειρο πρότζεκτ, χωρίς βάθος με λανθασμένη οπτική γωνία και χωρίς σπουδαίο λόγο ύπαρξης. Αφού για κάποιο παράξενο λόγο κρίθηκε σκόπιμο να γυριστεί μια ταινία για έναν εν ενεργεία αθλητή, θα μπορούσε τουλάχιστον να εστιάσει στον τρόπο με τον οποίο έφτασε να γίνει ο κορυφαίος.
Το να τον βλέπουμε να περιφέρεται μέσα στο σπίτι φορώντας ανάποδα το καπέλο του, επαναλαμβάνοντας πως είναι ο καλύτερος, αποτελεί μια ανούσια ωδή στην ματαιοδοξία του.
Που εδώ που τα λέμε, μια χαρά την είχαμε απολαύσει και χωρίς το ντοκιμαντέρ.